शिक्षा र व्यवहार:

***************

ईशावास्यमिदं सर्वं यत्किञ्च जगत्यां जगत् ।

तेन त्यक्तेन भुञ्जीथा मा गृधः कस्यस्विद्धनम् ॥ (उपनिषद्)

अर्थ:-

सृष्टिका हुन् सवै वस्तु,स्रष्टाका श्रम-आर्जन।

नलेऊ नतिरी मूल्य,अरुको पसिना-धन।।

चिन्तन:-

यस्तो अमृतझैं ज्ञान, बहुमूल्य मुगासरि

गुमाएर, सधैं घोकें शब्दलाई सुगासरि।।

शास्त्र भन्छ विनामूल्य लिनुहुन्न सियो पनि

शास्त्री-चेलो सियो हैन,सके छिन्छ फियो पनि।।

म गुरु ज्ञान-सम्पन्न,टेकें चन्द्र र मङ्गल

धर्तीको गुणको साटो ,मासें पर्वत-जङ्गल।।

जननी-प्रकृतिबाट लिएँ अमृतका घडा

तिनकै हातमा राखें विषकुम्भ बडाबडा।।

गुरुबाट लिई ज्ञान,दिइन्थ्यो गरुदक्षिणा

तिनैका सन्तति आज लिनेमात्र अलच्छिना।।

दुहिने पृथिवीलाई दिनुपर्दछ पोषण

तर यी अन्नपूर्णाले भोग्दछिन् नित्य शोषण।।

स्रष्टा-प्रकृतिले आफ्नो साँचो सुम्पिन् भँडारको

म मान्छे गुणको वैरी गरें चर्या हुँडारको।।

मेरो जीवनमा अर्को-पक्षमा पशु पर्दछ

अज्ञानी-मूर्ख हो यद्वा,मभित्र ज्ञान भर्दछ?

पशु-पञ्छी र मौरीले बुझ्दैनन् वेदका ऋचा

तैपनि अन्नपानीका हुँदैनन् वैगुनी-छुचा।।

पशुले घाँसको सट्टा मलिलो दिन्छ गोबर

पन्छीले फल खाएर बीजको बन्छ नोकर।।

विनामूल्य कहाँ लिन्छ,मौरीले फूलको रस?

पराग पदले बोकी तिर्दछन् ऋणको कस।।इति।।